Nola arindu motor zaratatsu baten soinua
Ba al dakizu nola arindu motor zaratatsu baten soinua? Erantzuna ezezkoa bada, jarraitu irakurtzen. Gehiegizko zarataren eraginez motorrak zergatik hondatzen diren azaltzeko pista batzuk emango dizkizugu.
Motor baten aurreikusitako erabilera eta haren benetako erabilera ez datoz bat kasu gehienetan.
Motorraren diseinua eta haren erabilera baldintzak
Motorlan, motorrak konpontzeko zentroa izateaz gain, Fagor Automation ere motorren fabrikatzailea denez, motor baten diseinuaren eta fabrikazioaren esperientzia dugu. Hori dela eta, motorraren erabilera-kasuistika asko ulertzen ditugu. Inoiz ez ditugu guztiak esango, aldi bakoitzean harritzen gaituen motorren bat konpontzera iristen baitzaigu.
Motorrak diseinatzen dira minutuko bira jakin batzuei potentzia bat, pare bat, emateko, nolabaiteko hoztearekin, giro-tenperaturarekin, hezetasunarekin, itsas mailaren gaineko altuerarekin, bibrazioekin, lotzeko torlojuen estutasunarekin, akoplamenduen orekarekin eta aldagai ugarirekin. Zerrenda luzea da. Baldintza horietan motorra ez da erretzen eta bere bizitza erabilgarria oso luzea izaten da.
Egunerokotasunean baldintzak ez dira horiek izaten. Batzuetan muturrekoak izaten dira. Lan-baldintza gehienak motorrak jasandakoak baino leunagoak dira, baina, gutxienez, beti izaten da motorraren jatorrizko diseinurako pentsatutako muga gainditzen duen baldintzaren bat.
Mantenu on baten garrantzia
Hori txarra al da? Bai, zergatik ukatu. Baina ez du esan nahi motorra berehala hondatuko denik. Normalena motorraren bizitza murriztea da.
Adibidez, gutxi gorabeherako erregela bat dago, Montsingerren erregela deitua, 10 ºC-ren legea bezala ezagutzen dena, honek, isolamendu klasearen diseinuaren tenperatura gainditzen den hamar gradu bakoitzeko, hau %50 degradatzen dela esan nahi du, eta alderantziz.
Errodamenduak ere kaltetuhandiak izaten dira. Bai bibrazioengatik, bai gehiegizko tenperaturagatik…haren bizitza laburtu egiten da, prebentziozko mantentzea behar izaten du, baita konponketa ugari ere.
Aire-zirkulazio falta
Baina, zer zerikusi du orain arte azaldu dugunak motorren gehiegizko zaratarekin? Asko, zerikusi asko dauka.
Ez da arraroa 25 urte dituen makina batek, prebentziozko mantentze-lanak egiten zaizkien motorrekin, inoiz huts ez egitea eta egun batean huts egitea. Eta egun horren ondoren motorrek erregulartasunez huts egiten dute denbora gutxian (25 urteko hasierako bizitzarekin alderatuz).
Zer gertatu da? Zer aldatu da motorraren lan-baldintzetan?
Ohiko erantzuna: ezer ez. Aldaketak egin dituen pertsonak onartzen du ez diotela eragiten motorrari, eta, beraz, ez dira aipagarriak. Adibide bat: laneko prebentzio-arduraduna motorraren ingurutik igarotzea, sonometro batekin. Emaitza, zarata handiegia. Jarraian, mantentze-lanetako arduradunak zarataren aurkako estalki bat jarriko du motorraren inguruan, eta arazoa konponduko du.
Handik gutxira motorra erre egiten da. Arrazoia? Ez dago aire-zirkulaziorik.
Eta adibide hori bezala, Motorlanen antzeko hainbat kasu ikusi ditugu jatorri ezberdinekin eta emaitza berdinekin: presazko birbobinatzea.
Ondorioa: Motorraren lan-baldintzak aldatzen direnean, beti, beti, beti motorraren tenperatura, bizitza, bibrazioak eta abar aldatuko dira.
